« پایتخت فرهنگی جهان اسلام »

اصفهان ٬ جان جهان! پایتخت فرهنگی جهان اسلام...

« پایتخت فرهنگی جهان اسلام »

اصفهان ٬ جان جهان! پایتخت فرهنگی جهان اسلام...

مناره مسجد گار

مسجدی در دهکده ”گار“ که امروزه آن را ”جار“ تلفظ می کنند و در جنوب بستر زاینده رود در ‌٢٢ کیلومتری شرق اصفهان واقع شده که امروزه تنها مناره و بقایای بخشی از دیوارهای گنبدخانه آن برجای مانده است.

با توجه به مناره و کتیبه سلجوقی آن و همچنین کتیبه و تزییناتی از دوره ایلخانی می‌توان گفت که اصل مسجد مربوط به دوره سلجوقی است که در دوره ایلخانی بازسازی شده و محراب و تزییناتی بدان الحاق گردیده است.

بنای اصلی مسجد به روزگار آبادانی، شبستان مربع گنبد داری به ابعاد ‌٨/١٢×12/‌٨ متر بوده که در جوانب آن، بناهای دیگری وجود داشته و کل بناهای مسجد، درون حصاری خشتی محصور می‌شده است.

بنای گنبددار با آجرکاری، گچبری، تاقنماها و محراب و کتیبه‌هایی مزین می‌شده که از همگی آنها تنها بقایای اندکی بر جای مانده است. بر دیوار شمالی اتاق، لوحه‌های گچبری بر جای مانده است محراب مسجد در ضلع جنوبی دارای گچبری‌ها و کتیبه‌های قرآنی به خط ثلث کوفی است که بخش عمده آن از بین رفته است مناره سلجوقی در ‌٥٠ متری بنای مزبور قرار دارد.


 


مناره مسجد گار

 

این مناره با بدنه استوانه‌ای بر روی پایه آجری هشت ضلعی به ارتفاع کنونی ‌٢١ متر قرار گرفته است، خود این پایه نیز بر روی شالوده‌ای سنگی که بخشی از آن نمایان است ساخته شده است.

پایه که به تدریج از ضخامت آن کاسته می‌شود، ‌٤/٨ متر بلندی دارد مدخل پلکان در ضلع جنوب شرقی پایه و درست در ارتفاعی قرار دارد که سابقا سطح زمین بوده است. قطر میانه منار در پایین تقریبا ‌٥/٥ و در بالا ‌٤/٧ متر است.

ضخامت دیوار منار نیز ‌٤٧ سانتیمتر است، در انتهای فوقانی منار، پنجره عریضی وجود دارد که در گذشته بالکن مانندی بوده است. در بخش انتهای پایه ‌منار، کتیبه‌ای از آجر تراش در یک سطر به خط کوفی وجود دارد. در پایین این کتیبه، بر دو ضلع از پایه، کوربندهای پهن آجرها به عمق تقریبا پنج میلیمتر با گچ بندکشی شده است و به صورتی قرار گرفته که کتیبه‌ای به خط نسخ قائم‌الزاویه بوجود آورده است.

کتیبه کوفی منار مشتمل بر نام بانی مناره و تاریخ ‌٥١٥ هـ ق است، بدنه استوانه‌ای مناره با آجر چینی تزیینی مزین شده و بر آن عبارتالله اکبر“ تکرار شده است. از این مسجد جز ویرانه هایی باقی نمانده است ولی مناره آن وضع خوبی دارد و به موجب کتیبه کوفی موجود در آن , در سال 515 هـ .ق به وسیله شخصی به نام ”سید الرْوسا ء ابوالقاسم“ بنا شده است.

 

در روز های بعد عکسهای دیگری از این بنا قرار خواهم داد *

مناره ۴۰دختران

مناره چهل دختران یکی از آثار جالب دوره سلجوقی در اصفهان است که با تزئینات آجری و کتیبه های کوفی آراسته شده این مناره "ابوالفتح نهوجی" در سال 501 بنا کرده است. (نهوج از توابع اردستان می باشد و سال 501 هجری مقارن با سومین سال پادشاهی سلطان محمد بن ملکشاه سلجوقی است که اصفهان پایتخت سلسله سلجوقی بوده است.)


 


مناره چهل دختران


منارجنبان

* به درخواست دوستان

این بنا به صورت یک بقعه و دو مناره است که بر روی قبر « عموعبدالله» از پارسایان نامآور سده هشتم هجری بنا شده و سنگ قبر آن مورخ به سال 716 هجری، مقارن اواخر سلطنت « اولجایتو» ایلخان مسلمان مغول است. ایوان منارجنبان یکی از نمونه ‌های سازه های سبک مغولی ایران است و از آن دوره کاشیکاریهایی هم دارد. مناره‌ها بعداً و در تاریخی که درست معلوم نیست و احتمالاً در آخر عصر صفویه به ایوان مزبور اضافه شده و با حرکت دادن یکی از آنها، دیگری نیز حرکت می‌کند. اما نکته جالب در این بنای تاریخی آن است که با حرکت دادن یک مناره، نه تنها مناره د یگر به حرکت در می‌آید، بلکه تمامی این ساختمان مرتعش می‌شود. آرامگاه « عموعبدالله» در بقعه منارجنبان زیارتگاه مردم ساکن دهکده « کارلادان» ( گارلادان) است که این بقعه در آنجا واقع شده و تا شهر اصفهان حدود هفت کیلومتر فاصله دارد.

میوه « به» معروف اصفهان که شاید در دنیا هم بی‌نظیر است از باغهای مجاور « گارلادان» و منارجنبان مخصوصاً از « گورتون» به لفظ مردم محل یا ( گورتان) به دست می‌آید. بوی این « به» هنگام عبور از جاده اصفهان به منارجنبان در ماه دوم پاییز که میوه به این باغها جمع‌آوری می‌شود و بوی خوش به پراکنده می‌شود واقعاً سحرانگیز است. کارلادان یکی از روستاهای مشهور ماربین است که از بلوک سرسبز و پر برکت اصفهان در جمیع ادوار تاریخی این شهر بوده است و از باغهای وسیع و درختان میوه‌ دار آن عموم جهانگردان ایرانی و عرب و مورخین و جغرافیا نویسان سده دوم هجری به بعد در کتابهای خود به تفصیل سخن گفته‌اند و این بیت را با کمی اختلاف ذکر کرده‌اند که :

ماربینت که روضه ارم است / آفتاب اندرو درم درم است



منارجنبان

* در آینده تصاویری از حال حاضر منارجنبان اصفهان قرار خواهم داد

گنبد تاج الملک

شمالی ترین اثر تاریخی مسجد جمعه اصفهان گنبد تاج الملک مشهور به گنبد خاکی اس که بانی آن ابوالغنائم تاج الملک خسرو فیروز شیرازی وزیر دیگر ملکشاه سلجوقی بوده است و سال ساختمان آن در کتیبه دور گنبد سال 481 هجری ذکر شده است و اثر بی همتایی در بین آثار دوره سلجوقی به شمار می رود.

 


 


 گنبد تاج الملک مسجد جمعه اصفهان

گنبد خواجه نظام الملک

با سلام

توی این پست قصد معرفی گنبد بزرگ مسجد جامع اصفهان را دارید.

 

در ضلع جنوبی مسجد جامع، «گنبد خواجه نظام الملک» وزیر مشهور «سلطان ملکشاه سلجوقی» قرار دارد که سال ساختمان آن احتمالا قوی 473 هجری به اتمام رسیده، کتیبه کوفی این گنبد نام پادشاه وقت، ملکشاه و وزیر او خواجه نظام الملک را در بر دارد. عنوان ملکشاه در این کتیبه «یمین خلیفه الله امیر المومنین» ذکر شده و خلیفه عباسی در آن زمان «المقتدی بالله» بوده است.



گنبد خواجه نظام الملک مسجد جامع

شبستان سلجوقی مسجد جامع

این شبستان قدیمی ترین شبستان مسجد جامع اصفهان است که در منتهی الیه جنوب شرقی مسجد واقع است که شبستان واقعا" زیبایی است.

این شبستان باقی مانده از دوره سلجوقیان و زمان سلطان ملکشاه سلجوقی و وزیر با تدبیر وی خواجه نظام الملک است که بر روی شبستان دوره دیلمیان بنا شده است.

سلطان ملکشاه پسر آلب ارسلان که وسیعترین قلمرو ایران پس از اسلام را داشته که از ماوراالنهر تا مدیترانه و از چین تا دریای فارس در قلمرو این پادشاه بزرگ بوده که خدمات زیادی توسط وی و وزیر باکفایتش خواجه نظام الملک به ایران ارزانی شده است. یاد و خاطرشان گرامی...


 


 شبستان سلجوقی مسجد جامع اصفهان

اصفهان ۲۰۰۶ - پایتخت فرهنگی جهان اسلام

بسم الله الرحمن الرحیم

هست کلید در گنج حکیم

 

با سلام

از امروز در این وبلاگ سعی میکنم هر روز یک عکس یا مطلب راجع به شهر خوبم "اصفهان" که به تازگی نیز به عنوان "پایتخت فرهنگی جهان اسلام" هم انتخاب شده است خدمت بازدید کنندگان عزیز ارائه کنم.

البته سعی میکنم بتوانم در این مطالب و عکس ها یک سیر تاریخی را رعایت کنم !

به عنوان عکس نخست و افتتاح این وبلاگ تصویری از "سر در دیالمه مسجد جامع جورچیر (حکیم)" را قرار می دهم.

از ابتدایی ترین آثار بعد از اسلام که مربوط به قرن ۳ هجری است.

 



سر در دیالمه مسجد جامع جورچیر (حکیم)